دانستنی هایی درباره بیماری سرخک

با توجه به شیوع بیماری سرخک در برخی کشورهای همسایه، و ابراز نگرانی‌های مکرر خانواده های عزیز ،بر آن شدم تا توضیحات مختصری درباره این بیماری به محضر گرامیتان عرضه کنم.
در ابتدا لازم است تاکید کنم این متن بیشتر برای استفاده همکاران عزیز پزشک که در این صفحه حضور دارند، نوشته شده و البته برای انکه برای سایر علاقه مندان و دنبال کنندگان عزیز صفحه نیز، قابل استفاده باشد ،تا حد ممکن ساده نویسی شده است.

سرخک:
ترجمه و بازنویسی خلاصه ای از بیماری سرخک از معتبرترین و بروز ترین مرجع پزشکی(۱) : یک بیماری ویروسی بسیار مسری است که در سراسر جهان رخ می دهد. این عفونت با تب، کسالت، سرفه، ابریزش بینی و ورم ملتحمه چشم و به دنبال آن ضایعات پوستی مشخص می شود. پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ، تقریبا 90 درصد از افراد مستعد، به سرخک مبتلا می شوند. دوره مسری بودن از پنج روز قبل از ظهور علائم پوستی تا چهار روز پس از آن تخمین زده می شود. این بیماری ممکن است در مکان های عمومی حتی در صورت عدم تماس فرد به فرد، منتقل شود. بیمارانی که از نظر سرخک ارزیابی می شوند باید ایزوله شوند.
عفونت کلاسیک سرخک در بیماران دارای سیستم ایمنی سالم ،شامل مراحل بالینی زیر است: دوره نهفتگی، پیشروی، اگزانتم(علایم پوستی)، و بهبودی.
دوره نهفتگی:
6 تا 21 روز (متوسط ​​13 روز) است.

پیشروی :
یک مرحله پیشروی دو تا چهار روزه با تب، ضعف و بی اشتهایی و به دنبال آن ورم ملتحمه، آبریزش بینی و سرفه مشخص می شود.
در صورت وجود، لکه‌های کوپلیک ، که یک ضایعه ای در مخاط دهان است که تقریبا باعث تشخیص قطعی عفونت سرخک می‌شود، معمولاً تقریباً 48 ساعت قبل از علایم پوستی که اگزانتم نامیده می شود، رخ می‌دهد.
علائم پوستی سرخک ( اگزانتم ):
به طور مشخص تقریباً دو تا چهار روز پس از شروع تب ایجاد می شود، شامل دانه های پوستی قرمز رنگ مسطح و یا برجسته است ،که به طور معمول از صورت و سر شروع می شود و به سمت پایین گسترش می یابد (تصویر آن را در پست می اورم).
ضایعات پوستی در ابتدا رنگ پریده هستند، در مراحل بعدی، قرمزتر می شوند. بثورات در عرض 5 تا 6 روز برطرف می شوند، به همان ترتیبی که ظاهر شده اند.

بهبودی :
سرفه ممکن است یک تا دو هفته بعد از سرخک ادامه داشته باشد. بروز تب بعد از روز سوم تا چهارم علائم پوستی، نشان دهنده یک عارضه مرتبط با سرخک است.
سایر انواع بالینی این بیماری ،شامل سرخک اصلاح شده و سرخک غیر معمول است.
سرخک اصلاح شده در بیمارانی که آنتی بادی ضد سرخک از قبل در بدنشان وجود داشته اما کاملاً محافظت شده نیستند، رخ می دهد.
سرخک غیر معمول در بیمارانی که با واکسن ویروس کشته شده بین سال های 1963 تا 1967 در ایالات متحده واکسینه شده اند و بعدا در معرض ویروس سرخک نوع وحشی قرار می گیرند، رخ می دهد.

تشخیص سرخک :
باید در بیمارانی که با علایم پوستی همزمان با تب و سایر علائم بالینی مراجعه می کند در نظر گرفته شود. رویکرد تشخیص بسته به شیوع منطقه ای سرخک متفاوت است. در مناطقی که شیوع سرخک کم است، موارد مشکوک یا تایید شده سرخک باید به مقامات بهداشتی محلی گزارش شود.مراجعی که راهنمایی در مورد جمع آوری نمونه برای تشخیص و همچنین مداخلات کنترل عفونت ارائه می دهند. به طور کلی، گرفتن سه نمونه از بیماران مشکوک به عفونت سرخک مفید است: یک نمونه سرم برای ایمونوگلوبولین سرخک ( Ig M)، یک سواب گلو یا پشت بینی (نازوفارنکس)برای کشت ویروسی و یک نمونه ادرار برای کشت ویروسی. در شرایط عدم قطعیت تشخیصی، تشخیص ممکن است با ارزیابی توامان سرمی دوران حاد و نقاهت برای IgG ویروس ضد سرخک تأیید شود. حداقل چهار برابر افزایش تیتر آنتی بادی ضد سرخک(در دوره نقاهت به نسبت دوره حاد بیماری) نشان دهنده عفونت است. در کشورهایی که شیوع سرخک بالا است، سازمان بهداشت جهانی از IgM سرم به عنوان آزمایش استاندارد برای تایید تشخیص سرخک استفاده می کند. با این حال، سنجش IgM ضد سرخک باید با احتیاط تفسیر شود زیرا نتایج مثبت کاذب و منفی کاذب گزارش شده است.

عوارض سرخک:
از عوارض سرخک می توان به عفونت های ثانویه مانند اسهال و ذات الریه اشاره کرد. عوارض سرخک در میان افراد دارای نقص ایمنی شامل نوع خاصی از ذات الریه (به نام سلول غول پیکر) و نوع خاصی از عفونت مغزی (به نام آنسفالیت انکلوژن بادی سرخک ) است.
گروه‌هایی که در معرض خطر ابتلا به عوارض سرخک هستند شامل: میزبان‌های دارای ضعف سیستم ایمنی، زنان باردار، افراد با کمبود ویتامین A یا وضعیت تغذیه‌ای ضعیف و افراد در سنین بالا هستند. سندرم‌های عصبی به دنبال عفونت سرخک شامل آنسفالومیلیت حاد منتشر (ADEM) و پانانسفالیت اسکلروزان تحت حاد (SSPE) است.

:ADEM
یک بیماری از بین برنده غشای سلولهای عصبی(دمیلینه کننده) است، که در مرحله بهبودی عفونت سرخک ظاهر می شود و تصور می شود که ناشی از یک پاسخ خود ایمنی، پس از عفونت باشد. SSPE :
یک بیماری تخریب کننده ی پیشرونده سیستم عصبی مرکزی است که معمولاً 7 تا 10 سال پس از عفونت طبیعی سرخک رخ می دهد. طریقه ایجاد(پاتوژنز ) آن ممکن است شامل عفونت مداوم با یک نوع ژنتیکی خاص ویروس سرخک در سیستم عصبی مرکزی باشد.

درمان سرخک: فقط باید توسط پزشک و تحت نظر او انجام شود، که عمدتاً حمایتی است. درمان حمایتی شامل داروهای ضد تب، مایعات، و درمان عفونت های باکتریایی اضافه شده و سایر عوارضی است که پزشک انها را تشخیص می دهد. ویتامین A ممکن است در زمینه عفونت سرخک مفید باشد که در صورت صلاحدید تجویز می شود. داده ها محدود است ، پیشنهاد ما تجویز ویتامین A به کودکان مبتلا به سرخک حاد (درجه 2B) است، حتی در کشورهایی که سرخک معمولاً شدید نیست، ویتامین A باید به همه موارد سرخک شدید داده شود.

دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی

از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب  عبارتند از:  معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان

خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و  مشاوره آنلاین

آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف

شماره تماس:021-66602506