واکسنهای ضروری کودکان از بدو تولد تا ۶ سالگی: جدول کامل و راهنمای جامع

واکسیناسیون کودکان یکی از مهمترین اقدامات پیشگیرانه در پزشکی مدرن است که از ابتلا به بیماریهای خطرناک و عوارض جبرانناپذیر جلوگیری میکند. در این مقاله، به برنامه واکسیناسیون از تولد تا ۶ سالگی به همراه توضیحات ضروری درباره هر واکسن میپردازیم.
فهرست موضوعات
📌 جدول زمانبندی واکسنهای اجباری (بر اساس برنامه ایران)
سن کودک | نام واکسن | موارد پیشگیری |
---|---|---|
بدو تولد | ب ث ژ (BCG) + هپاتیت B | سل، هپاتیت B |
۲ ماهگی | پنج گانه + فلج اطفال + پنوموکوک | دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت B، Hib + فلج اطفال + ذاتالریه/مننژیت |
۴ ماهگی | پنج گانه + فلج اطفال + پنوموکوک | (تکرار دوز دوم) |
۶ ماهگی | پنج گانه + فلج اطفال | (تکرار دوز سوم) |
۱۲ ماهگی | MMR + پنوموکوک | سرخک، سرخجه، اوریون + پنوموکوک |
۱۸ ماهگی | سه گانه + فلج اطفال + MMR | دیفتری، کزاز، سیاه سرفه + فلج اطفال + تقویت MMR |
۶ سالگی | سه گانه + فلج اطفال | دیفتری، کزاز، سیاه سرفه (تقویتی) |
🔍 توضیحات ضروری درباره هر واکسن
۱. واکسن ب ث ژ (BCG) در بدو تولد)
-
پیشگیری از: بیماری سل
-
عوارض شایع: تورم و زخم کوچک در محل تزریق (طبیعی است)
۲. واکسن پنج گانه (۲، ۴، ۶ ماهگی)
-
شامل: دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت B، هموفیلوس آنفلوانزا نوع B (Hib)
-
عوارض: تب خفیف، بیقراری
۳. واکسن پنوموکوک (۲، ۴، ۱۲ ماهگی)
-
پیشگیری از: ذاتالریه، مننژیت و عفونتهای گوش
۴. واکسن MMR (۱۲ و ۱۸ ماهگی)
-
پیشگیری از: سرخک، سرخجه، اوریون
-
هشدار: در کودکان با نقص ایمنی ممنوع است
۵. واکسن سه گانه (۱۸ ماهگی و ۶ سالگی)
-
نوع تقویتی: دیفتری، کزاز، سیاه سرفه
❓ سوالات متداول والدین
۱. اگر واکسن کودک عقب افتاد چه کنیم؟
-
با مرکز بهداشت یا پزشک اطفال مشورت کنید. برای برخی واکسنها (مانند MMR) جبران امکانپذیر است.
۲. عوارض خطرناک واکسنها چیست؟
-
واکنشهای شدید آلرژیک (که بسیار نادر است)
-
تب بالا (بالای ۳۹ درجه) که باید به پزشک گزارش شود
۳. آیا واکسنهای غیررسمی (اختیاری) هم لازم است؟
-
برخی واکسنها مانند آبله مرغان (واریسلا) و روتاویروس در ایران اختیاری هستند اما توصیه میشوند.
📢 نکات طلایی برای والدین
✅ کارت واکسن کودک را همیشه همراه داشته باشید.
✅ پس از واکسن، پاراستامول برای کاهش تب یا درد (با مشورت پزشک) بلامانع است.
✅ از کمپرس سرد برای کاهش تورم محل تزریق استفاده کنید.
✅ در صورت تب بالا، تشنج یا بثورات پوستی شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
نتیجهگیری
برنامه واکسیناسیون کودکان در ایران به دقت طراحی شده تا از بیماریهای کشنده و معلولیتزا پیشگیری کند. تاخیر در واکسیناسیون ممکن است کودک را در معرض خطر قرار دهد، بنابراین حتماً به زمانبندی رسمی پایبند باشید. در صورت هرگونه سوال، با متخصص اطفال یا مراکز بهداشت مشورت نمایید
پی نوشت:
این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دورهای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دورهای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506