میگرن در کودکان چیست؟ علائم و راههای درمان
میگرن علت شایع نوعی سردرد نامشخص در کودکان است. میگرن کودکان نوعی سردرد دردناک است که اغلب در یک طرف سر احساس میشود .بعضی از کودکان میگرن را گهگاه و بعضی دیگر آن را بیش از یک بار در هفته تجربه میکنند. سردردهای میگرنی ممکن است خفیف یا بسیار شدید باشد. تا زمان بلوغ، ابتلا به میگرن در پسران و دختران مساوی است اما پس از بلوغ میگرن در دختران بیشتر شایع است. درد شدید و استفراغ به این معنی است که اغلب کودکان باید در طول حملات در منزل باقی بمانند و قادر به شرکت در فعالیتهای معمول روزمره نیستند. اگر چنین حملاتی مکرر باشد میگرن میتواند تأثیر قابل توجهی بر مدرسه رفتن کودکان داشته باشد.
علل میگرن در کودکان
علل خاص سردرد میگرنی در کودکان بهخوبی شناسایی نمیشود. سردردهای میگرنی معمولاً ارثی است و اغلب به علت خاصی ایجاد میشوند. علل سردرد میگرنی برای بعضی از کودکان شامل استرس، گرسنگی، تغییر در الگوی خواب، چراغهای روشن یا سوسو زدن چراغ، صدای بلند و مواد غذایی مانند:
- مواد غذایی بااسید آمینه تیرامین (بهعنوان مثال شراب قرمز، پنیر، ماهی دودی، مرغ، انجیر، برخی از لوبیاها)
- شکلات
- آجیل
- کره بادام زمینی
- میوهها (بهخصوص آووکادو، موز، مرکبات)
- پیاز
- محصولات لبنی (شیر، ماست، پنیر)
- گوشت با نیترات (به عنوان مثال بیکن، هاتداگ، سالامی)
- مواد غذایی حاوی گلوتامات مونوسدیم (افزودنی در بسیاری از غذاها)
- هر غذای فرآوری شده، تخمیر شده، ترشی یا مشتق شده.
علائم و نشانههای میگرن
سردرد، که ممکن است:
- مبهم باشد.
- در تمام سر پخش شود یا در دو طرف سر شدیدتر باشد.
- فقط در یک طرف سر احساس شود.
- شدید یا خفیف باشد.
سردرد میگرنی کودکان معمولاً شش تا 12 ساعت طول میکشد. فرزند شما نیز ممکن است:
- اشتهایش را از دست بدهد.
- احساس بدی مانند حالت تهوع یا استفراغ داشته باشد.
- رنگ پریده باشد.
- احساس خستگی کند.
- دل درد داشته باشد.
چه زمانی به دنبال مشاوره پزشکی باشیم؟
به طور کلی مراجعه به پزشک در شرایط زیر بسیار مهم است:
- سر دردها قبل از 7 سالگی شروع شوند.
- شدت سردرد تغییر میکند.
- افزایش غیر قابل تحمل در فرکانس، شدت و مدت حملات
- افت تحصیلی ناگهانی
- تغییرات شخصیتی، رفتاری
- تشنج و ضعف
- مشکلات تعادل یا هماهنگی
- اختلال رشد
بیشتر بخوانید:پیشگیری از انواع عفونتها و مشکلات تنفسی و ریوی نوزادان و کودکان
زمان میگرن در کودکان
میگرن در کودکان به شکلهای مختلف شروع میشود. بعضی از کودکان حس خوبی ندارند. در برخی دیگر نور یا صدا ممکن است آنها را ناراحت کند یا درد را شدیدتر کند و حتی ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ شود. قبل و یا در طی سردرد میگرنی بعضی از کودکان ممکن است ضعف عضلانی داشته باشند، حس هماهنگی خود را از دست بدهند و با لکنت صحبت کنند. تقریباً از هر 5 کودک 1 نفر دچار آورا میشود که یک اختلال حسی و نوعی هشدار است که میگرن در راه است. رایجترین این نشانهها تاری دید یا لکههای تار در دید، توپهای رنگی، خطوط ناهموار، یا نور روشن یا حس بوی خاص است . آورا معمولاً حدود 10 تا 30 دقیقه قبل از شروع سردرد میگرنی در کودکان آغاز میشود، هرچند گاهی در شب قبل از شروع میگرن اتفاق میافتد و معمولاً حدود 20 دقیقه طول میکشد.
تشخیص
پزشک از فرزند شما در مورد علائم سؤال خواهد کرد. میگرن در کودکان اغلب با خواب بهتر میشود که ممکن است نشانه مهمی در تشخیص باشد. کودکان با سنین کمتر اغلب در توضیح علائم خود مشکلدارند بنابراین پزشک ممکن است از شما بخواهد تا زمان شروع سردردهای کودک خود و مواردی که قبل از سردرد اتفاق میافتد (از قبیل خوردن غذاهای خاص یا عدم خواب کافی) را گزارش دهید. در تعداد بسیار کمی از کودکان ممکن است آزمایشهایی برای رد علل سردردهای غیر میگرنی انجام شود. اکثر کودکان نیازی به آزمایش ندارند و هیچ تستی وجود ندارد که تشخیص میگرن کودکان را ثابت کند.
درمان
میگرن کودکان نمیتواند درمان شود. هدف درمان کاهش علائم کودک شما است. بهمحض اینکه فرزندتان احساس میکند که میگرن میخواهد شروع شود، داروهایش را به او بدهید. به کودکان زیر 18 سال آسپرین ندهید. اگر کودک آسپرین مصرف کند احتمال ابتلا به سندرم ری افزایش مییابد. سندرم ری میتواند موجب آسیب شدید مغز و کبد شود. برچسب داروهای کودک خود را برای آسپرین، سالیسیلات و یا روغن وینترگرین بررسی کنید.
دارو
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن باعث کاهش تورم، درد و تب میشوند و میتوانند باعث خونریزی معده یا مشکلات کلیه در افراد خاص شوند. اگر کودک شما دارو رقیقکننده خون مصرف میکند دربارهی بیخطر بودن داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای او از پزشک سؤال کنید. برچسب دارو را بخوانید و دستورالعملها را دنبال کنید. این داروها را بدون نسخه و اجازهی پزشک به کودکان زیر 6 ماه ندهید.
- استامینوفن درد و تب را کاهش میدهد و بدون نسخه پزشک در دسترس است. درباره میزان و چگونگی مصرف آن سؤال کنید. دستورالعملها را دنبال کنید. برچسبهای همه داروهای دیگر که فرزندتان استفاده میکند را بخوانید تا ببینید آیا آنها هم حاوی استامینوفن هستند یا خیر یا از پزشک بپرسید. استامینوفن اگر بهدرستی مصرف نشود میتواند باعث آسیب کبدی شود.
- داروهای ضد تهوع ممکن است برای آرامش کودک و جلوگیری از استفراغ کمک کند. این دارو همچنین میتواند درد را کاهش دهد.
- اگر کودک شما سردردهای مکرر دارد میتوانید از داروهایی برای جلوگیری از سردرد میگرنی کوذکان استفاده کنید.
مراقبت در خانه
- از کودکتان بخواهید در یک اتاق تاریک و آرام استراحت کند. این کار به کاهش درد کمک میکند. خواب نیز ممکن است به کاهش درد کمک کند.
- از یخ برای کاهش درد استفاده کنید. از بسته یخ استفاده کنید یا یخ خردشده را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. بسته یخ را با یک حوله بپوشانید و آن را روی سر کودکتان قرار دهید و هر یک ساعت 15 تا 20 دقیقه یخ را بر روی پیشانی بگذارید.
- برای کاهش درد و اسپاسم عضلانی از گرما روی منطقه درد استفاده کنید. از یک حوله کوچک که با آب گرم یا یک پد حرارتی گرم شده استفاده کنید یا کودک خود را در حمام گرم قرار دهید. هر دو ساعت 20 تا 30 دقیقه حرارت را در ناحیه درد اعمال کنید. میتوانید گرما و یخ را یک درمیان استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:مهمترین علائم افت قند خون در کودکان و راههای درمان آن
درد میگرن کودکان چقدر طول میکشد؟
سردرد میگرنی در کودکان میتواند از 2 تا 48 ساعت طول بکشد. کودکان مبتلا به میگرن اغلب در هرماه 1 تا 3 سردرد دارند، هرچند این میتواند از یک تا چند بار در هفته متفاوت باشد. پس از رفع سردرد بعضی از کودکان ممکن است هنوز احساس خستگی یا بدخلقی داشته باشند. بیش از نیمی از کودکان که قبل از سن 10 سالگی مبتلا به سردرد میگرنی شدهاند، بهبود مییابند. بسیاری از کودکان حتی اگر میگرن آنها بعد از 10 سالگی شروع شود وقتی بزرگتر میشوند حملات میگرنی آنها کاهش مییابد.
پیشگیری
خبر خوب این است که در بسیاری از بچهها میگرن از بین میرود. درعینحال، کودکان باید دستورالعملهای پزشک خود را دنبال کرده و داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنند. اطمینان حاصل کنید که فرزندتان داروهایش را همیشه همراه دارد تا درصورتیکه میگرن در مدرسه یا زمانی که دور از خانه است شروع میشود بتواند از آنها استفاده کند. همچنین کودکان باید تلاش کنند تا از عوامل ایجادکننده میگرن دور باشند. اگر غذاهای خاص مانند شکلات یا پنیر و یا نوشیدنیهای کافئین دار باعث میگرن آنها میشود بهتر است که از آنها اجتناب کنند. همچنین، آنها باید از فعالیتهایی که به نظر میرسد باعث میگرن میشوند ازجمله استفاده از کامپیوتر برای مدتزمان طولانی و یا گوش دادن به موسیقی با صدای بلند پرهیز کنند. آنها باید با ایجاد برنامهای مناسب با استرس مبارزه کنند مثلاً همه تکالیف مدرسه را بهموقع انجام دهند تا برای تحویل دچار استرس و سپس میگرن نشوند. ورزش منظم هم میتواند استرس را کاهش دهد و باعث شود آنها احساس بهتری داشته باشند.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دورهای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دورهای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506