کودکان به سرعت رشد می‌کنند، لباس‌هایشان کوچک می‌شود و طبعاً به پوشک بزرگتری هم نیاز پیدا می‌کنند. لازم است بدانید که چه زمانی باید پوشک بزرگتری را برای فرشته کوچکتان تهیه کنید که کاملاً اندازه‌اش باشد. در عین حال به همان اندازه که دوست دارید فرزند دلبندتان راحت باشد، به همان اندازه آرزو می‌کنید که روزی از پوشک خریدن و پوشک عوض کردن نجات پیدا کنید و برای همیشه با پوشک‌های کثیف و بدبو خداحافظی کنید. در این بین یکی از بزرگترین نگرانی‌های والدین انتخاب زمان مناسب برای از پوشک گرفتن فرزندشان است. آنچه مسلم است، این است که نمی‌توان زمان مشخصی را برای از پوشک گرفتن تمام کودکان اعلام کرد. هر کودکی شرایط و ضرب‌آهنگ رشد خاص خودش را دارد و نمی‌توان گفت که چه زمانی دیر یا زود است.
زمان از پوشک گرفتن کودک
زمان از پوشک گرفتن بچه بستگی به این دارد که آموزش دستشویی رفتن را چه زمانی شروع کرده باشید. هرچند زمان مناسب برای تمام کودکان یکسان نیست، به طور متوسط می‌توان گفت که دو تا سه سال بازه سنی مناسبی برای آموزش دستشویی رفتن است. بنابراین اگر آموزش دستشویی رفتن به خوبی پیش رفته است، می‌توانید هر از گاه پوشک نبندید تا در نهایت بتوانید برای همیشه با پوشک خداحافظی کنید.
لازم است بدانید که برخی کودکان زودتر از بقیه برای دستشویی رفتن آماده می‌شوند. تمام کودکان آن‌قدر بزرگ نشده‌اند که بتوانید آموزش دستشویی رفتن‌شان را در سه سالگی یا حتی زودتر شروع کنید. پسربچه‌ها معمولاً استفاده از دستشویی را دیرتر از دخترها یاد می‌گیرند، بنابراین اگر پسر دارید باید پوشک را مدت بیشتری تحمل کنید.
باز هم تاکید می‌کنیم که زمان از پوشک گرفتن کودکان، صرف نظر از جنسیت‌شان با هم متفاوت است. همیشه مدتی طول می‌کشد تا کودک آماده شود. مسئولیت شما به عنوان والدین کودک این است که آموزش‌های لازم را در زمان مناسب به او بدهید.
آموزش دستشویی رفتن
آموزش دستشویی رفتن در سن پایین علاوه بر آن که شما را از عوض کردن مداوم پوشک‌های کثیف نجات می‌دهد، به پرورش عادتی بهداشتی و سالم در کودک کمک می‌کند. به علاوه این آموزش در درازمدت اثر مهمی بر رشد اجتماعی و هیجانی کودک دارد.
آموزش توالت رفتن اصلاً کار ساده‌ای نیست و همیشه نمی‌توانید این کار را همان بار اول به درستی انجام بدهید و نتیجه بگیرید. اکثر والدین برای پشت سر گذاشتن این چالش معمولاً به هنجارهای فرهنگی یا تجربه‌های دست اول خود تکیه می‌کنند.
اما شما به عنوان یک پدر و مادر عاقل و منطقی باید بدانید که در این مورد هیچ استاندارد تعریف شده‌ای وجود ندارد. درهر حال باید حواستان را جمع کنید و فرزندتان را تحت نظر بگیرید تا متوجه شوید که چه زمانی می‌تواند خودش را با آداب دستشویی رفتن وفق بدهد.
آمادگی کودک عامل مهمی است که باید آن را در نظر بگیرید. خودتان هم باید قبل از شروع آموزش کاملاً آماده شوید.
به علاوه از آنجایی که آموزش توالت رفتن و از پوشک گرفتن زمان‌بر است، می‌توانید صبر کنید تا هر دو نفرتان کاملاً آماده شوید. اما آیا می‌دانستید که اگر آموزش دستشویی رفتن را زودتر شروع کنید، بهتر است؟ تعجبی ندارد که اکثر والدین ترجیح می‌دهند زیاد صبر نکنند و زودتر دست به کار شوند. چرا شما هم آموزشتان را از همین الان شروع نکنید؟ مهم‌ترین مزایای آموزش زودهنگام دستشویی رفتن به کودک به شرح زیر است:
- ایجاد مهارت خودکنترلی در کودک
- چون کودک یاد می‌گیرد که از دستشویی استفاده کند، مستقل‌تر و مسئولیت‌پذیرتر می‌شود. دیگر مجبور نیستید که کثیف‌کاری‌هایش را تمیز کنید و با پوشک‌های بدبو کلنجار بروید، چون فرزندتان می‌داند که کی و کجا باید کارش را انجام بدهد.
- استفاده از توالت برای سلامتی کودک نیز مفید است. وقتی کودک یاد می‌گیرد که به درستی از توالت استفاده کند، مجبور نیست که همیشه پوشک داشته باشد و در نتیجه دچار مشکل راش پوشک و دیگر حساسیت‌های پوستی نمی‌شود.
- استفاده کودک از دستشویی بازتابی از تربیت صحیح کودک است. وقتی نتیجه تربیتتان را می‌بینید و فرزندتان یاد می‌گیرد که از دستشویی استفاده کند، دیگران تحت تاثیر قرار می‌گیرند و سیل تعریف و تحسین را به خاطر این موفقیت روانه‌تان می‌کنند.
- دیگر لازم نیست نگران باشید که کی باید پوشک بزرگتری تهیه کنید، چون دیگر نیازی به پوشک ندارید.
- می‌توانید پول پوشک را پس‌انداز کنید. دیگر یک ریال خرج کهنه یا پوشک یکبار مصرف، کرم، دستمال مرطوب و دیگر وسایل مربوط به پوشک نخواهید کرد.
روش از پوشک گرفتن کودک
نوزادان معمولاً می‌توانند مثانه‌شان را در بازه سنی دو و نیم تا سه سال یا کمی زودتر یا دیرتر کنترل کنند. مهم‌ترین نکته این است که فرزندتان را خجالت‌زده نکنید و به طور کلی تنبیهش نکنید. بسیاری از والدین سعی می‌کنند این فرآیند را با تهدید کردن کودک کوتاه‌تر کنند. اگر فرزندتان جایش را خیس کرد، لازم است به او اطمینان خاطر بدهید که هیچ تقصیری ندارد و لازم نیست خجالت بکشد و ناراحت بشود. بزرگسالان نمی‌دانند که چه زمانی کودکان را تحت فشار می‌گذارند و به آنها استرس وارد می‌کنند. در واقع استرس یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث می‌شود کودک کنترل مثانه را از دست بدهد. وقتی می‌خواهید فرزندتان را از پوشک بگیرید، ترس می‌تواند بزرگترین دشمنتان باشد، پس مواظب باشید که ترس را در وجود کودک القاء نکنید.
بااین حال زمانی که فکر کردید، فرزندتان برای از پوشک گرفتن آماده است، وقتش رسیده است که دست به کار شوید. برای این که نه خودتان و نه فرزند دلبندتان در این مدت اذیت نشوید، به پنج توصیه ساده و کاربردی زیر عمل کنید.
سخت نگیرید
اسحاق نیوتن گفته است: “اگر تا به حال موفق شده‌ام که چیز باارزشی کشف کنم، این موفقیت را بیش از هر استعداد دیگری مرهون توجه صبورانه هستم.” این گفته در خصوص تربیت فرزندان هم صدق می‌کند. از پوشک گرفتن بچه اصلاً کار راحتی نیست و باید برای این کار مهم صبر پیشه کنید. لازم است بدانید که فرشته کوچکتان در این مرحله پس از مدتی پیشرفت کردن و کنترل کردن خود ممکن است دوباره پسرفت کند. از این خرابکاری‌های هر از گاه ناامید و کلافه نشوید. آزمون و خطا در این مورد نیز مانند هر کار دیگری در زندگی ابزار پایه ما برای یادگیری است.
بهترین فصل برای از پوشک گرفتن کودک
هرچند می‌توانید در هر فصلی از سال که دوست داشتید، فرزندتان را از پوشک بگیرید، اما باید بدانید که فصل گرم تابستان می‌تواند به کمکتان بیاید. تابستان گرم‌تر است و کودک را ترغیب می‌کند که لباس‌های کمتری بپوشد. نوزاد نداشتن پوشک را یک امتیاز در نظر می‌گیرد، چون باعث می‌شود که در این روزهای گرم راحت‌تر باشد. از سوی دیگر والدین می‌توانند زمان بیشتری در کنار فرزندشان باشند و نگرانی‌های کمتری دارند. در فصل تعطیلات همه چیز زیباتر و خوشایندتر می‌شود. پس دم را غنیمت بشمارید و نهایت استفاده را از تابستان ببرید.
ارتباط بین والدین و کودک
ارتباط برقرار کردن با نوزاد گام مهمی است که بسیاری از والدین آن را نادیده می‌گیرند. والدین به اشتباه تصور می‌کنند که نوزاد حرف‌هایشان را متوجه نمی‌شود و به همین دلیل چالش مهمی را که خودش قهرمان اصلی آن است، به او توضیح نمی‌دهند. اجازه بدهید فرزندتان احساس کند که یک قهرمان است.
پرورش عادت
مشخص شده است که پرورش یک عادت یا ایجاد یک کار روزمره به نهادینه شدن یک رویه روزمره کمک می‌کند. از پوشک گرفتن هم همین‌طور است. همان طور که برای این که ورزش به بخش ثابتی از برنامه روزمره‌تان تبدیل شود، تلاش می‌کنید، باید استفاده نکردن از پوشک را نیز به برنامه روزانه‌تان تبدیل کنید. برای این کار کودک را هر روز در زمان‌های مشخصی به مدت چند دقیقه روی صندلی توالت بنشانید. این زمان در ذهن کودک باید تداعی کننده اتفاقی خوشایند باشد. یک فکر خوب و بامزه این است که خودتان روی صندلی توالت بنشینید و کودک را هم روی صندلی مخصوصش بنشانید. خردسالان عاشق والدینشان هستند و حرکات آنها را با دقت تحت نظر می‌گیرند و تقلید می‌کنند.
بازی و تقویت مثبت
بازی و تقویت مثبت موجب بهبود ارتباط می‌شوند و ابزار مهمی برای ارتباط برقرار کردن با کودکان خردسال و خلق تجارب خوشایند و لذتبخش برای آنها به شمار می‌آیند. بررسی کنید که آیا می‌خواهید از پوشک گرفتن را به یک ماجراجویی تبدیل کنید یا به یک چالش. قوه تخیلتان را به کار بگیرید. هرچه به فرزندتان بیشتر خوش بگذرد، نتایج بهتری از آموزش‌هایتان خواهید گرفت. به علاوه اگر هر بار که کودک خبر می‌دهد که باید از دستشویی استفاده کند، به او پاداش بدهید، دریافت پاداش انگیزه فوق‌العاده‌ای برای استفاده از دستشویی به او خواهد داد.
با پوشک بستن شبانه چکار کنیم؟
وقتی موفق شدید دستشویی رفتن را به فرزندتان آموزش بدهید، احتمال تمیز ماندن او در طول روز بیشتر از شب است و ممکن است هنوز برای کودک راحت‌تر باشد که روده یا مثانه‌اش را شب‌ها داخل پوشک تخلیه کند.
اما بعد از این که کودک به دستشویی رفتن عادت کرد، می‌توانید انتظار داشته باشید که شب‌ها پوشکش را خیس نکند یا پوشکش صبح روز بعد فقط کمی مرطوب باشد.
اگر پوشک کودک چند روز صبح خشک بود، می‌توانید شب‌ها دیگر پوشک نبندید. در این مدت به تدریج به کودک آموزش بدهید که قبل از خواب به دستشویی برود. به فرزند خردسالتان کمک کنید که متوجه شود چرا باید شب‌ها قبل از خواب دستشویی برود و چرا دیگر نباید پوشکش را کثیف کند.
البته انتظار نداشته باشید که یک شبه موفق بشوید. برای این که فرزندتان را صبح‌ها خشک و تمیز در آغوش بگیرید، باید بیشتر صبر کنید و مراقب باشید که فشار بیش از حدی به کودک وارد نکنید. همچنین خودتان را برای دیدن جای خیس فرزندتان در بعضی روزها آماده کنید. نگران نباشید، شب ادراری تا پنج سالگی عادی است؛ اما در این حالت بهتر است کودک را هر چند وقت یکبار شب‌ها پوشک کنید و تشک یا ملافه ضدآب روی تخت بیاندازید.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506
یک دیدگاه