راهنمای کامل تغذیه نوزاد از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی

تغذیه نوزاد از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی یکی از مهم‌ترین مراحل رشد است، زیرا در این دوره، کودک علاوه بر شیر مادر یا شیر خشک، با غذاهای کمکی آشنا می‌شود. یک برنامه غذایی مناسب به رشد جسمی و ذهنی کودک کمک می‌کند. در این مقاله، به برنامه غذایی، غذاهای مجاز و غیرمجاز، و نکات کلیدی تغذیه نوزاد می‌پردازیم.

🔹 چرا تغذیه کمکی از ۶ ماهگی شروع می‌شود؟

• نیاز کودک به آهن و روی افزایش می‌یابد.

• سیستم گوارش نوزاد برای هضم غذاهای ساده آماده می‌شود.

• کودک به مرور برای جویدن و بلعیدن تمرین می‌کند.

🔹 برنامه غذایی ماه به ماه نوزاد (۶ تا ۱۲ ماهگی)

✅ ۶ ماهگی (شروع غذای کمکی)

• غذای اصلی: شیر مادر/شیر خشک

• غذاهای کمکی:

  • فرنی آرد برنج (رقیق)

  • حریره بادام

  • سوپ ساده (هویج، برنج، گوشت بدون چربی)

✅ ۷-۸ ماهگی

• اضافه کردن پروتئین و سبزیجات:

  • زرده تخم‌مرغ آب‌پز (کم‌کم)

  • پوره سیب‌زمینی و کدو حلوایی

  • ماست طبیعی بدون شکر

✅ ۹-۱۰ ماهگی

• غذاهای نرم و قابل جویدن:

  • تکه‌های کوچک میوه (موز رسیده، هلو)

  • نان نرم بدون سبوس

  • حبوبات پخته و له‌شده (عدس، ماش)

✅ ۱۱-۱۲ ماهگی

• غذاهای نزدیک به سفره خانواده:

  • برنج نرم با خورشت ساده

  • گوشت چرخ‌کرده پخته‌شده

  • تخم‌مرغ کامل (سفیده و زرده)

🔹 غذاهای ممنوعه برای نوزاد زیر ۱ سال

❌ عسل (خطر بوتولیسم نوزادان)
❌ نمک و شکر (به کلیه‌ها فشار وارد می‌کند)
❌ شیر گاو (تا قبل از ۱ سالگی توصیه نمی‌شود)
❌ آجیل و دانه‌های سفت (خطر خفگی)
❌ غذاهای فرآوری شده و فست‌فود

🔹 نکات طلایی در تغذیه نوزاد

✔ تک غذایی دادن: هر بار یک ماده جدید را امتحان کنید تا در صورت حساسیت، عامل آن مشخص شود.
✔ حجم کم غذا: در ابتدا ۱-۲ قاشق چای‌خوری کافی است.
✔ توجه به علائم آلرژی: (دانه‌های قرمز پوستی، اسهال، استفراغ)
✔ پرهیز از اجبار: اگر کودک میلی به غذا ندارد، او را مجبور نکنید.

🔹 نمونه برنامه غذایی روزانه برای نوزاد ۱۰ ماهه

• صبحانه: حریره بادام + شیر مادر

• میان‌وعده: پوره سیب

• ناهار: سوپ جو با هویج و گوشت

• عصرانه: ماست طبیعی

• شام: پوره سیب‌زمینی و زرده تخم‌مرغ

• قبل از خواب: شیر مادر/شیر خشک

🔹 چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

• اگر کودک بعد از خوردن غذا استفراغ شدید یا اسهال دارد.

• اگر وزن‌گیری مناسبی ندارد.

• اگر حساسیت غذایی (خارش، تورم صورت) مشاهده شود.

🔹 نتیجه‌گیری

تغذیه نوزاد از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی باید تدریجی، متنوع و مطابق با توانایی گوارش کودک باشد. شیر مادر همچنان منبع اصلی تغذیه است و غذاهای کمکی فقط مکمل آن هستند. در صورت شک به حساسیت یا مشکلات گوارشی، حتماً با متخصص اطفال مشورت کنید.

پی نوشت:

این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.

دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی

از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب  عبارتند از:  معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان

خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و  مشاوره آنلاین

آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف

• شماره تماس:021-66602506