زمانی که بزاق دهان نوزاد به صورت غیر ارادی بیرون بریزد به آن آبریزش دهان نوزاد می‌گویند. اگر عضلات دور دهان نوزاد به‌طور کامل رشد نکرده باشد یا دچار ضعف باشد احتمال ریختن آب دهان زیاد می‌شود. شش غده بزاقی درون دهان انسان وجود دارد که مسئولیت ترشح بزاق را برعهده دارند. در صورتی که این کار به صورت اضافی انجام شود نوزاد تمایل بیشتری به آبریزش دهان خواهد داشت.
ریختن آب دهان نوزاد یک امر شایع است؟
ریزش آب دهان نوزاد در دو سال اول زندگی او یک اتفاق رایج و شایع محسوب می‌شود. اغلب نوزادان در سن 18 تا 24 ماهگی به‌طور کامل قدرت بلع و کنترل ماهیچه‌های دهان را ندارند. همچنین به دلیل دندان در آوردن نوزادان در این بازه زمانی، آبریزش دهان آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
شش غده بزاقی در قسمت پایین دهان، اطراف گونه‌ها و نزدیک دندان‌های جلویی قرار گرفته‌اند. این غده‌ها معمولا بین 2 تا 4 پیمانه بزاق در روز ترشح می‌کنند. اگر میزان مصرف بزاق بیش از این مقدار باشد ریزش آب دهان امر بدیهی خواهد بود.
از طرفی ریزش آب دهان نوزاد در خواب طبیعی بوده و اکثر بچه‌ها آن را تجربه می‌کنند. در صورتی که میزان آب دهان نوزاد بسیار زیاد باشد، احتمال وجود دلیل پزشکی همچون بیماری‌های عصبی و فلج مغزی وجود دارد و دیگر نمی‌توان آن را در نوزادان یک امر شایع و رایج دانست.
علت ریزش آب دهان نوزاد
زمانی‌که بزاق زیادی در دهان نوزاد شما تولید شود و توانایی بلعیدن وجود نداشته باشد، ریزش آن اتفاق می‌افتد. به‌طور کلی علت ریزش آب دهان نوزاد و تولید بزاق اضافی را می‌توان در موارد زیر بررسی کرد:
1. رشد دستگاه گوارش
کودکان هنگام تولد دستگاه گوارش توسعه یافته‌ای ندارند. از همین رو دهان با تولید بزاق اضافی به رشد سیستم گوارش کمک کرده و موجب تجزیه مواد مغذی در مسیر ورود به معده می‌شود. در برخی مواقع والدین حس می‌کنند آب دهان ریخته شده نوزاد کمی سرد است و یا به حالت چکه کردن بیرون می‌ریزد. این حالت طبیعی بوده و جای نگرانی نیست.
2. دندان درآوردن
دندان درآوردن یکی‌دیگر از علت‌های ریزش آب دهان نوزاد محسوب می‌شود. کودکی که در سن دندان درآوردن است چیزهای بیشتری در دهان می‌گذارد تا درد لثه خود را تسکین دهد. افزایش فعالیت دهان سیگنالی به مغز می‌فرستد که باعث ترشح بیشتر بزاق دهان در نوزادان می‌شود. در این صورت شما با ریختن آب دهان نوزاد مواجه خواهید شد.
3. عضلات توسعه نیافته
ماهیچه‌های اطراف دهان و قدرت بلع در نوزادان تا 24 ماهگی هنوز به‌طور کامل رشد پیدا نکرده است. افراد بزرگسال بلع را به آسانی انجام می‌دهند، زیرا آن‌ها سال‌های زیادی تمرین کرده‌اند. اما در نوزادان هنوز ماهیچه‌های لازم برای قورت دادن قدرت کافی ندارند.
این ماهیچه‌ها و توانایی بلع در نوزاد از سن 18 تا 24 ماهگی به‌طور کامل رشد می‌کند. قبل از آن نوزاد نمی‌تواند بزاق ترشح شده در دهان خود را قورت دهد، به همین دلیل پدیده ریختن آب دهان نوزاد رخ می‌دهد. بنابراین می‌توان ریزش آب دهان را در سنین ابتدایی تولد یک امر طبیعی و بخشی از مراحل رشد نوزاد در نظر گرفت.
4. باز نگه داشتن دهان
برخی کودکان نوپا عادت می‌کنند دهان خود را باز نگه دارند. اگر این حالت برای مدت طولانی باقی بماند احتمال ریختن آب دهان وجود دارد. همچنین وجود انسداد در بینی یکی‌دیگر از عوامل باز نگه داشتن دهان در نوزادان است که می‌تواند در بلند مدت باعث عدم کنترل و بلع بزاق دهان شود.
5. طولانی مدت متمرکز ماندن
اگر ذهن نوزاد و کودک نوپا شما تحریک شود تولید بزاق دهان شش برابر بیشتر خواهد شد. بنابراین می‌توان گفت تمرکز نوزادان و کودکان نوپا بر روی یک کار یا حرکت خاص ذهنشان را تحریک کرده و توجه آن‌ها را از دهان و زبان منحرف می‌کند. در این صورت نوزادی که هنوز توانایی بلع بزاق اضافی را ندارد با پدیده بیرون ریختن آب دهان مواجه می‌شود.
6. غذاهای خاص
برخی از غذاهای خاص که ترش یا تند هستند می‌توانند توسط ترشح بزاق به حس چشایی واکنش نشان دهند. بنابراین باید بگوییم خوردن غذاهای تند یا میوه‌های ترش مثل پرتقال، لیموترش و انگور می‌تواند منجر به ریختن آب دهان بیش از حد نوزاد شود.
7. اختلالات عصبی
وجود برخی از اختلالات عصبی همچون فلج مغزی و فلج بل با ترشح بیش از حد آب و بزاق دهان همراه هستند. در بیماری فلج بل که باید آن را موقتی دانست، بخشی از سیستم عصبی صورت آسیب میب‌یند. فلج مغزی و فلج بل ماهیچه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند که نتیجه آن عدم بلع درست و تجمع بزاق بیش از حد در دهان است. در این صورت لب‌ها در موقعیت غیر عادی قرار می‌گیرند و کودک با مشکل آبریزش دهان روبه‌رو می‌شود.
8. عوارض جانبی داروها
یکی‌دیگر از علت ریزش آب دهان نوزاد عوارض جانبی داروهاست. دارویی که برای معاینه چشم کودک نوپا استفاده می‌شود یا حتی در صورت استفاده مادری که به فرزند خود شیر می‌دهد موجب ترشح بیش از حد بزاق و آبریزش دهان خواهد شد. از طرفی برخی داروهای خواب‌آور و تسکین دهنده درد می‌توانند عامل ایجاد این مشکل باشند.
پی نوشت:
این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506
