چه عواملی باعث بروز آنفولانزا در کودکان می‌شوند؟

                                                                 لطفا سلب مسئولیت در انتهای این صفحه را بخوانید.

آنفولانزا در کودکان، یک بیماری رایج، قدیمی و آشناست که هرچند به‌خودی‌خود، ترسناک نیست اما چنانچه در کنترل آن غفلت نموده یا در مواقع لازم، آن را به‌موقع درمان نکنید، می‌تواند به مقدمه‌ای برای اتفاقات ناخوشایند تبدیل شود.

باتوجه‌به سؤالات مختلفی که پیرامون این بیماری و همین‌طور موضوعاتی مثل دلیل آنفولانزا در کودکان و همین‌طور روش‌های پیشگیری و درمان آن مطرح هستند، در این راهنما قصد داریم اطلاعات مفیدی را خدمت شما همراهان گرامی ارائه دهیم.

آنفولانزا چیست؟

آنفولانزا یک عفونت ویروسی حاد است که توسط یکی از سه نوع ویروس خانواده آنفولانزا یعنی A، B یا C ایجاد می‌شود.بسیاری از والدین، سرماخوردگی را با آنفولانزا در کودکان اشتباه می‌گیرند درحالی‌که این دو، بیماری‌های متفاوتی هستند. بیماری سرماخوردگی می‌تواند به‌واسطه طیف گسترده‌ای از ویروس‌هایی پدیدار شود که دستگاه تنفس فوقانی شامل بینی، دهان و گلو را آلوده می‌کنند. این بیماری معمولاً ظرف چند روز به‌صورت خودبه‌خود درمان می‌شود و فقط به استراحت و آب‌رسانی نیاز دارد. اما آنفولانزا، در اثر ویروس‌های خاصی پدیدار می‌شود و در مقایسه با سرماخوردگی، اغلب شدیدتر و خطرناک‌تر است.

نکته مهم اینکه کودکان زیر ۵ سال و همین‌طور افراد سالمند، به طور بالقوه نسبت به این بیماری آسیب‌پذیرتر هستند و طبیعتاً در این زمینه چه از حیث پیشگیری و چه از جنبه درمان، به مراقبت بیشتری احتیاج دارند.

چه عواملی باعث بروز آنفولانزا در کودکان می‌شوند؟

عوامل آنفولانزا در کودکان همانند بزرگ‌سالان، ویروس‌ها هستند. اپیدمی سالانه آنفولانزا در فصول سرد، به‌واسطه ویروس‌های نوع A و B رخ می‌دهند درحالی‌که ویروس نوع C، باعث بروز بیماری بسیار خفیفی می‌شود که در هر مقطعی از سال می‌تواند پدیدار شود. ویروس آنفولانزای نوع A را بر اساس ساختار شیمیایی آن به زیرگروه‌های مختلفی تقسیم می‌کنند که هر یک می‌توانند به‌نوعی، باعث ابتلای کودکان به بیماری شوند.

آیا آنفولانزا در کودکان، مسری است؟

بله؛ آنفولانزا در کودکان و همین‌طور در بزرگ‌سالان، یک بیماری بسیار مسری است که به دو روش انتشار می‌یابد:

• روش مستقیم:

  اگر فردی ذرات و قطره‌های آلوده در هوا را که ممکن است به دلیل سرفه یا عطسه‌ یک فرد بیمار پخش شده باشد، استنشاق کند، ویروس به‌سادگی انتقال می‌یابد. علاوه بر این، هرگونه تماس با ترشحات دهان و بینی فرد آلوده در اثر اقداماتی مثل بوسیدن یا استفاده از قاشق و چنگال مشترک می‌تواند باعث انتقال ویروس شود. فراموش نکنید که قطرات حامل ویروس آنفولانزا در اثر سرفه یا عطسه می‌توانند تا ۱.۸ متر پرتاب شوند و چنانچه کسی در این فاصله از فرد آلوده قرار داشته باشد، ممکن است بیماری را بگیرد.

• روش غیرمستقیم:

  در این حالت، اجسام و سطوح هستند که به‌عنوان واسطه انتقال ویروس آنفولانزا عمل می‌کنند. یعنی اگر سطوح و اجسام در اثر عطسه یا سرفه، آلوده شوند و مدتی بعد، یک فرد سالم آن‌ها را با دست لمس کند و بین دست آلوده با مثلاً دهان یا بینی، تماسی ایجاد شود، ویروس می‌تواند به فرد سالم انتقال یابد. ویروس آنفولانزا بسته به نوع و ویژگی‌های خاصی که دارد، می‌تواند بین ۳ تا ۵ روز روی اشیاء و سطوحی مثل لیوان‌ها یا ظروف غذا، زنده باقی بماند.

دوره سرایت آنفولانزا در کودکان چقدر است؟

کودکان مبتلا به آنفولانزا می‌توانند یک روز قبل از بروز علائم، باعث ابتلای دیگران به بیماری شده و حتی تا هفت روز بعد از بروز علائم نیز می‌توانند ناقل بیماری باشند. گاهی ممکن است یک کودک، علی‌رغم اینکه نشانه شدیدی از ابتلا به بیماری ندارد، دیگران را به شدت بیمار کند. یکی از مهم‌ترین دلایل سرعت انتشار ویروس آنفولانزا، امکان انتقال آن قبل از پیدایش علائم است.

دوره کمون بیماری آنفولانزا در کودکان چقدر است؟

دوره کمون یا همان نهفتگی بیماری آنفولانزا معمولاً ۲ تا ۴ روز است. یعنی ۲ تا ۴ روز پس از ورود ویروس به بدن کودک، طول می‌کشد تا علائم بیماری خودشان را نشان دهند.

علائم آنفولانزا در کودکان چیست؟

همان‌طور که گفتیم، علائم آنفولانزا در کودکان معمولاً ۲ تا ۴ روز پس از ورود ویروس به بدن پدیدار شده و در اغلب مواقع، به‌سرعت گسترش می‌یابند. این علائم می‌توانند خود را به اَشکال زیر نشان دهند:

• تب ۴۰ درجه، لرز، دردهای عضلانی، سردرد، گلودرد، سرفه خشک و بی‌حالی از علائم کلاسیک بیماری آنفولانزا هستند. اکثر این علائم معمولاً سه تا چهار روز باقی می‌مانند اما مواردی مثل سرفه و خستگی ممکن است تا یک یا حتی بعضاً دوهفته بعد از رفع تب نیز ادامه پیدا کنند.
• آنفولانزای کودکان کوچک‌تر ممکن است شبیه به یک بیماری معمولی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی مثل خروسک، برونشیت یا ذات‌الریه باشد. شکم‌درد، استفراغ و اسهال، از متداول‌ترین علائم آنفولانزا در کودکان هستند که معمولاً بیشتر از اسهال، شاهد استفراغ هستیم. تب در اغلب کودکان معمولاً بالاست و تحریک‌پذیری و کج‌خلقی در آن‌ها می‌تواند زیاد باشد.
• آنفولانزا در نوزادان در اغلب مواقع تشخیص داده نمی‌شود زیرا علائم و نشانه‌های بروز بیماری در آن‌ها اختصاصی نیست و ممکن است حاکی از وجود یک عفونت باکتریایی باشد. آنفولانزا در نوزادان زیر ۶ ماه کمتر دیده می‌شود اما اگر نوزاد مبتلا شد معمولاً با علائمی مثل بی‌حالی، عدم اشتها و گردش خون ضعیف همراه است. والدین نوزاد، باید به میزان مصرف مایعات کودک، وجود هرگونه نشانه از عملکرد غیرعادی دستگاه تنفسی (مثل تعداد و عمق تنفس) و همین‌طور میزان تعامل و ارتباط کودک با خودشان توجه ویژه‌ای داشته باشند. اگر فواصل زمانی تعویض پوشک نوزاد از حالت عادی بیشتر شود، می‌توانید آن را به‌عنوان یکی از اولین نشانه‌های کم‌آبی بدن او تلقی کنید.

چه زمانی برای درمان به پزشک مراجعه کنیم ؟

اینکه برای درمان آنفولانزا در کودکان، چه زمانی با پزشک تماس بگیریم، از رایج‌ترین سؤالاتی است که والدین به‌کرات آن را مطرح می‌کنند. به‌هرحال باوجوداینکه آنفولانزا در اغلب موارد و بدون عارضه خاصی، درمان می‌شود، اما سهل‌انگاری در مواجهه با آن می‌تواند عواقب پشیمان‌کننده‌ای در پی داشته باشد. احتمال ابتلا به بیماری ذات‌الریه که می‌تواند یکی از عوارض و پیامدهای ابتلا به آنفولانزا باشد، یک نگرانی بزرگ است و به همین دلیل، در این قسمت، نکاتی مهم و کاربردی را با شما عزیزان درباره زمان مراجعه به پزشک برای درمان آنفولانزا در کودکان به اشتراک می‌گذاریم:

برای کودکان زیر ۵ سال، بالأخص کودکان زیر ۲ سال و همین‌طور همه کودکان در هر رده سنی که با بیماری‌های مزمنی مثل آسم درگیر هستند، حتماً دراسرع‌وقت با پزشک  گفتگو نمایید.

برای کودکان بالای ۵ سال و به شرطی که کودک، بیماری مزمن یا زمینه‌ای خاصی نداشته باشد می‌توانید در صورت مشاهده علائم زیر از پزشک کمک بگیرید:

• تب کودک، بعد از سه روز قطع نشود
• ترشحات بینی بعد از ۱۰ روز کماکان ادامه داشته باشند
• بیشتر از ۴ یا ۵ روز، ترشحات چرکیِ غلیظ سبز یا زرد از بینی مشاهده شود
• ترشحات چشمی وجود داشته باشد

آنفولانزا در کودکان، گاهی به رسیدگی فوری نیاز دارد؛ بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر، بهتر است هر چه سریع‌تر و بدون فوت وقت، کودک را به بیمارستان برسانید:

• کودک حتی با وجود تمیزکردن بینی‌اش، به شکل غیرعادی، سخت یا تند نفس بکشد
• رنگ پوست بدن کودک در اثر تقلا برای تنفس، به آبی یا کبودی مایل شود
• کودک نسبت به محرک‌های محیطی، واکنش نرمالی از خود نشان ندهد. مثلاً در مواقعی که انتظار می‌رود، گریه نکند؛ یا بیش‌ازحد کسل و بی‌حال است و با والدین، ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند.
• کودک به‌خوبی مایعات نمی‌نوشد یا علائم کم‌آبی در او دیده شود. عدم ریزش اشک همراه با گریه، کاهش میزان ادرار (پوشک تمیز)، خشکی غشای مخاطی مثل لب‌ها، زبان، چشم‌ها و کاهش انعطاف‌پذیری پوست از اصلی‌ترین علائم کم‌آبی در کودکان هستند.
• کودک به طور شدید یا مداوم، استفراغ کند
• کودک قادر به غذا خوردن نباشد
• تبی که حتی با مصرف دوز مناسبی از استامینوفن یا ایبوپروفن، کاهش نمی‌یابد. هر یک از این داروها به طور طبیعی باید حرارت بدن کودکت را ۱ تا ۱.۵ درجه کم کنند.
• تبی که همراه با پیدایش جوش و کهیر باشد
• کودک تشنج کند

پی نوشت:

این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.

دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی

از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب  عبارتند از:  معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان

خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و  مشاوره آنلاین

آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف

شماره تماس:021-66602506