مزایای واکسیناسیون کودکان

زمان‌بندی واکسن کودک

واکسن های نوزاد طبق زمان‌بندی از پیش مشخصی تجویز می‌شوند. همچنین باید در دفعات و زمان‌های مشخصی دوز واکسن تکرار شود. در زیر، جدول واکسیناسیون کودکان را شرح داده‌ایم:

بدو تولد

بعد از تولد و قبل از مرخص شدن از بیمارستان، نوزاد باید این سه واکسن را دریافت کند:

• واکسن ب ث ژ (BCG): واکسن مربوط به بیماری سل است که از میکروب ضعیف‌شده‌ی سل گاوی ساخته شده و به صورت زیرجلدی به نوزاد تزریق می‌شود.
• واکسن فلج اطفال: این واکسن به صورت قطره‌ی خوراکی دریافت می‌شود.
• واکسن هپاتیت ب: این واکسن نیز در بدو تولد به کودک تزریق می‌شود. هپاتیت ب از بیماری‌های ویروسی خطرناک و عامل بیماری سیروز و سرطان کبد است.

دو ماهگی

• واکسن سه‌گانه: واکسن‌های دیفتری، سیاه سرفه و کزاز (P.T) که به صورت تزریقی دریافت می‌شوند.
• واکسن فلج اطفال: نوبت دوم به صورت خوراکی دریافت می‌شود.
• واکسن هپاتیت ب: تزریق نوبت دوم

چهار ماهگی

• واکسن سه‌گانه: نوبت دوم تزریق واکسن‌های دیفتری، سیاه سرفه و کزاز
• واکسن فلج اطفال: نوبت سوم واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV)

شش ماهگی

• واکسن سه‌گانه: نوبت سوم واکسن‌های تزریقی دیفتری، سیاه سرفه و کزاز
• واکسن فلج اطفال: نوبت چهارم به صورت خوراکی دریافت می‌شود.
• واکسن هپاتیت ب: تزریق نوبت سوم

دوازده ماهگی

• واکسن سرخک، سرخچه و اوریون: به صورت تزریقی دریافت می‌شوند.

هجده ماهگی

• واکسن سه‌گانه: نوبت چهارم واکسن‌های تزریقی کزاز، سیاه سرفه و دیفتری
• واکسن فلج اطفال: نوبت پنجم به صورت قطره‌ی خوراکی تکرار می‌شود.

۴ تا ۶ سالگی

• واکسن سه‌گانه: تزریق مجدد واکسن‌های کزاز، سیاه سرفه و دیفتری
• فلج اطفال: تجدید واکسن خوراکی
• واکسن سرخک، سرخچه و اوریون: تجدید واکسن به صورت تزریقی

واکسن کودکان چند دوز است

دوز واکسن در کودکان، بسته به نوع واکسن متفاوت است. اما برای اثرگذاری کامل، نیاز به تکرار دریافت واکسن وجود دارد. نوبت و زمان‌بندی دریافت واکسن، بر اساس جدول واکسیناسیون و مشورت با دکتر اطفال، کودکان و نوزادان، مشخص می‌شود. والدین باید طبق زمان‌بندی تعیین شده، به واکسیناسیون کودک خود اقدام کنند.

در صورتی که دوز واکسن فراموش شود یا امکان انجام واکسن وجود نداشته باشد، می‌توان در اولین فرصت ممکن، واکسیناسیون را انجام داد. اما برای کمتر کردن ریسک بیماری، بهترین زمان برای انجام واکسن، طبق جدول سازمان بهداشت است.

واکسن آنفولانزا کودک

واکسن آنفلانزا جزو جدول واکسیناسیون نیست اما به عنوان یک واکسن کودکان و نوجوانان توصیه می‌شود. خصوصاً در فصول سرد که شیوع آنفولانزا بالا می‌گیرد، برای محافظت از کودک، دریافت دو دوز واکسن آنفولانزا کودک لازم است.

کودکان ۶ ماهه و بالاتر، می‌توانند واکسن تزریقی آنفولانزا را دریافت کنند. بعد از حداکثر ۴ هفته، دوز واکسن آنفولازای کودک باید تکرار شود. از آنجا که اثرگذاری واکسن آنفولانزا یک سال است، می‌توان دریافت واکسن را به صورت سالانه تکرار کرد.

نکاتی درباره واکسن کودکان

• اگر کودک دچار وضعیت خاصی باشد که انجام واکسن سلامتی او را به خطر بیاندازد، با نظر پزشک می‌توان به جای واکسن‌های معمول، تزریق واکسن‌های جایگزین را برای حفظ سلامتی او در نظر گرفت. برای مثال، وقتی کودک دچار اختلال در سیستم ایمنی بدن است.
• منعی برای مصرف شیر مادر در کنار دریافت واکسن، از جمله واکسن خوراکی فلج اطفال، وجود ندارد.
• کودکانی که دچار سوء تغذیه هستند، باید به سرعت واکسن شوند.
• در مورد کودکان نارس یا کم وزن، باید با پزشک اطفال مشورت کرد. معمولاً واکسیناسیون در مورد این کودکان، در نوبت‌های بیشتری صورت می‌گیرد.
• برای دریافت دوز بعدی واکسن هپاتیت ب، حداقل باید یک ماه از دوز قبلی گذشته باشد.
• در صورتی که کودک بعد از دریافت یک دوز واکسن، واکنش‌های شدیدی نشان دهد، باید موضوع را با پزشک در میان گذاشت تا در صورت لزوم، ترکیب واکسن را در دوز بعدی تغییر دهد.
• بعد از پایان ۶ سالگی، دریافت واکسن سه گانه مجاز نیست و به جای آن باید واکسن دوگانه ویژه‌ی بزرگسالان استفاده شود.
• به علت ریشه‌کن شدن بیماری آبله در جهان، تزریق این واکسن به هیچ وجه لازم نیست.
• واکسن فلج اطفال هر چه سریع‌تر بعد از تولد کودک انجام گیرد، بهتر است.
• در کودکان مبتلا به هموفیلی، تزریق واکسن باید به صورت زیرجلدی باشد.
• و در نهایت، تاریخ دریافت واکسن کودک باید توسط والدین ثبت و به پزشک گزارش داده شود.

عوارض واکسن کودکان

واکسن‌ها در بیشتر موارد یا اصلاً عوارضی نشان نمی‌دهند، یا عوارض آنها خفیف است. عوارض واکسن در صورتی که خفیف باشد، طبیعی است و در طی چند روز برطرف می‌شود. بی‌حالی، تب خفیف و درد در ناحیه‌ی واکسن، از عوارض خفیف و گذرای واکسن مناسب کودکان هستند.

اما گاهی، ممکن است کودک با عوارض شدیدی پس از دریافت واکسن روبه‌رو شود. اگر چنین عوارضی را در کودک خود بعد از دریافت واکسن دیدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• ورم بدن
• مشکل در تنفس و تنگی نفس
• تب شدید و تشنج طولانی
• عفونت در محل تزریق
• سایر واکنش‌های شدید آلرژیک

نکاتی برای کم کردن عوارض واکسن:

• بعد از دریافت واکسن، کودک خود را در آغوش بگیرید و دلداری دهید. این گونه کودک سریع‌تر آرامش خود را پیدا می‌کند.
• بعد از تزریق واکسن، محل تزریق را فشار ندهید.
• لباس راحت و باز تن کودک خود کنید.
• اسباب بازی مورد علاقه‌ی کودک را در زمان تزریق واکسن، به همراه داشته باشید.
• در صورتی که کودک تب دارد، او را پاشویه کنید.
• شیر مادر تب کودک را کاهش می‌دهد و آب بدن او را تامین می‌کند.
• در صورتی که کودک بالا می‌آورد یا خوب نفس نمی‌کشد، او را به پشت یا پهلو بخوابانید.
• با دکتر در تماس باشید و وضعیت کودک را به اطلاع او برسانید. در صورت لزوم، می‌توانید به اورژانس مراجعه کنید. 

   

  پی نوشت:

  این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.