دلایل بالا آوردن شیر و استفراغ کودکان

لطفا سلب مسئولیت در انتهای این صفحه را بخوانید.

برگرداندن شیر در نوزادان و شیرخواران معمولاً موضوع نگران‌کننده‌ای نیست، اما استفراغ کودک در برخی موارد می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری یا عارضۀ جدی باشد. از سوی دیگر هم بسیاری از استفراغ‌های کودکان طبیعی است و ربطی به بیماری‌ها ندارد و همچنین برخی از موارد بیماری‌ها می‌تواند با استفراغ همراه نباشد، پس در مورد تشخیص بیماری‌ها فقط به وجود یا نبود استفراغ اکتفا نمی‌شود، بنابراین لازم است مشکل را با پزشک کودک در میان بگذارید و تشخیص را به او بسپارید. در این مطلب می‌توانید با تشخیص استفراغ خفیف نوزادی از بالا آوردن و استفراغ مشکل‌ساز، جلوگیری از کم‌آبی بدن کودک بعد از بالا آوردن و استفراغ، زمان تغذیۀ دوباره کودک بعد از بالا آوردن و موارد هشداردهنده‌ای که باید با اورژانس تماس بگیرید و زمان‌هایی که کودک به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارد، پیشگیری از استفراغ و درمان آن آشنا شوید.

تفاوت برگرداندن شیر و استفراغ در کودکان

بالا آوردن با برگرداندن خفیف شیر که هر دو مورد معمولاً بعد از تغذیه رخ می‌دهد فرق دارد. وقتی یک نوزاد استفراغ می‌کند، چه به اندازۀ چند قاشق چای‌خوری که از چانه‌اش چکه کند، چه یک مقدار بیشتری از مواد غذایی، کودک مضطرب نمی‌شود و شکم یا بقیۀ بدن او دچار ناراحتی نخواهد شد و فشاری هم به او وارد نمی‌شود، یعنی یک واکنش بسیار طبیعی.

اما اگر کودک سالم شما بلافاصله پس از غذا خوردن بالا می‌آورد، این احتمال وجود دارد که علت آن، ریفلاکس غیرطبیعی یا بیماری‌زا که همان برگشت اسید از معده به مری است باشد. ریفلاکس غیرطبیعی زمانی اتفاق می‌افتد که عضلۀ بین مری و معده کودک به درستی کار نمی‌کند و این به غذا و اسید معده اجازه می‌دهد که از معده به گلو برگردد.

این حالت ممکن است باعث ایجاد ناراحتی شکمی و احساس سوزش یا التهاب در گلو و قفسۀ سینۀ کودک شود. این مشکل احتمالاً تا دومین سالگرد تولد او، زمانی که عضلۀ بین مری و معده قوی‌تر می‌شود، از بین خواهد رفت. با این حال لازم است با پزشک صحبت کنید، زیرا این عارضه می‌تواند باعث مشکل در اضافه وزن و سایر مشکلات پزشکی شود. پزشک می‌تواند داروهایی برای تسکین ناراحتی کودک شما تجویز کند.

همچنین توجه داشته باشید که بسیاری از استفراغ‌های کودکان طبیعی است و ربطی به بیماری ریفلاکس ندارد و در مقابل نیز برخی از موارد بیماری ریفلاکس با استفراغ همراه نیست. پس در مورد تشخیص بیماری ریفلاکس فقط به وجود یا نبود استفراغ اکتفا نمی‌شود، بنابراین لازم است مشکل را با پزشک خود در میان بگذارید و تشخیص را به او بسپارید.

دلایل بالا آوردن و استفراغ کودکان

اگر کودکتان هر نوع استفراغی غیر از برگرداندن خفیف و طبیعی شیر داشت که توضیحش در بالا آمد، بالا آوردن و استفراغ او ممکن است یک موضوع مهم و بیماری دیگر باشد است که دلیلش را فقط پزشک متخصص کودک شما تعیین خواهد کرد، پس سعی کنید از هر گونه خوددرمانی در صورت مشاهدۀ استفراغ مشکل‌ساز در کودکتان به شکلی جدی خودداری و به پزشک مراجعه کنید. برخی از دلایل استفراغ در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

مشکلات تغذیه: در طول چند ماه اول زندگی کودک، بالا آوردن به احتمال زیاد ناشی از مشکلات تغذیه مانند غذا خوردن بیش از حد یا سوءهاضمه است. یک علت کمتر شایع نیز حساسیت به پروتئین در شیر مادر یا شیر خشک است.

عفونت ویروسی یا باکتریایی: اگر کودک شما چند ماهه است، به احتمال زیاد دلیل استفراغ یک آنفلوانزای معده یا دیگر بیماری‌های روده است. اگر یک ویروس یا باکتری دیوارۀ معده یا رودۀ کودک را آلوده کرده است، سایر علائم می‌تواند شامل اسهال، از دست دادن اشتها، درد شکم و تب باشد. این نوع استفراغ معمولاً بعد از گذشت ۱۲ تا ۲۴ ساعت متوقف می‌شود.

عفونت‌های دیگر: احتقان یا عفونت تنفسی می‌تواند به بالا آوردن کودک، به ویژه در زمان حمله‌های سرفه منجر شود. عفونت مجاری ادراری و حتی عفونت گوش نیز گاهی می‌تواند منجر به تهوع و استفراغ شود. این نوع استفراغ همچنین می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی مانند ذات‌الریه، مننژیت، آپاندیسیت و در موارد بسیار نادر سندرم ری باشد.

تنگی پیلور: این عارضه به احتمال زیاد در چند هفتۀ اول زندگی نوزاد رخ می‌دهد و به ندرت پس از شش ماهگی بروز می‌کند. کودکان مبتلا به تنگی پیلور، زمانی بالا می‌آورند که عضلۀ منتهی از معده به روده، آن‌قدر ضخیم می‌شود که مواد غذایی نمی‌تواند از آن عبور کند. این وضعیت معمولاً باعث استفراغ پرتابی و پرفشار می‌شود. از آنجا که تنگی پیلور می‌تواند به سوءتغذیه، کم‌آبی بدن و دیگر مشکلات سلامت منجر شود، نیازمند توجه فوری پزشکی است. اگر فکر می‌کنید کودک شما ممکن است این عارضه را داشته باشد، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. تنگی پیلور را می‌توان با عمل جراحی درمان کرد.

تهوع ناشی از ماشین‌زدگی: برخی از نوزادان و کودکان مستعد حالت ماشین‌زدگی هستند، و اگر برنامۀ روزانه شما شامل سفر با خودرو باشد، این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز شود. کارشناسان معتقدند که این تهوع زمانی اتفاق می‌افتد که ارتباط بین چیزی که کودک می‌بیند و آنچه با بخش‌های حساس به حرکت بدن خود مانند گوش داخلی و برخی عصب‌ها حس می‌کند، قطع می‌شود.

مواد سمی: بالا آوردن کودک ممکن است ناشی از بلعیدن چیزی سمی مانند یک دارو، گیاه، یا ماده‌ا‌ی شیمیایی باشد. همین‌طور ممکن است او مسمومیت غذایی را از غذا یا آب آلوده گرفته باشد و می‌تواند اسهال نیز داشته باشد.

گریۀ زیاد: یک دورۀ طولانی از گریه یا سرفه می‌تواند باعث بالا آوردن او شود. اگرچه این عارضه هر دوی شما را اذیت می‌کند، اما استفراغ کودک در طول یک حملۀ بعد از گریۀ زیاد آسیب فیزیکی به او نمی‌رساند. اگر صرف نظر از استفراغ کردن، کودک سالم به نظر می‌رسد، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.

پی نوشت:

این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.

دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی

از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب  عبارتند از:  معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان

خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و  مشاوره آنلاین

آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف

شماره تماس:021-66602506