علائم و درمان گرمازدگی در کودکان
لطفا سلب مسئولیت در انتهای این صفحه را بخوانید.
گرمازدگی وضعیتی است که در اثر گرمای بیش از حد بدن شما ایجاد می شود و اگر سریع نسبت به درمان گرمازدگی اقدام نکنیم ممکن است عواقب جبران ناپذیری دچار شویم. گرمازدگی معمولاً در نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض یا فعالیت بدنی در دمای بالا است. این جدی ترین شکل آسیب گرمایی، گرمازدگی، می تواند در صورتی رخ دهد که دمای بدن شما به ۱۰۴ فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد) یا بالاتر برسد. این عارضه بیشتر در ماه های تابستان دیده می شود.
گرمازدگی نیاز به درمان اورژانسی دارد. گرمازدگی درمان نشده می تواند به سرعت به مغز، قلب، کلیه ها و ماهیچه ها آسیب برساند. هرچه درمان طولانیتر به تعویق بیفتد، آسیب بدتر میشود و خطر عوارض جدی یا مرگ را افزایش میدهد.
علائم گرمازدگی
علائم و نشانه های گرمازدگی عبارتند از:
دمای بدن بالا: دمای هسته بدن ۱۰۴ فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد) یا بالاتر، که با دماسنج مقعدی به دست می آید، علامت اصلی گرمازدگی است.
تغییر وضعیت ذهنی یا رفتار: گیجی، بی قراری، گفتار نامفهوم، تحریک پذیری، هذیان، تشنج و کما همگی می توانند ناشی از گرمازدگی باشند.
تغییر در تعریق : در گرمازدگی ناشی از هوای گرم، پوست شما با لمس گرم و خشک می شود. با این حال، در گرمازدگی ناشی از ورزش شدید، ممکن است پوست شما خشک یا کمی مرطوب شود.
تهوع و استفراغ: ممکن است در معده خود احساس بیماری کنید یا استفراغ کنید.
پوست برافروخته: با افزایش دمای بدن ممکن است پوست شما قرمز شود.
تنفس سریع و پی در پی: تنفس شما ممکن است سریع و کم عمق شود.
ضربان قلب سریع : نبض شما ممکن است به میزان قابل توجهی افزایش یابد زیرا استرس گرمایی بار زیادی بر قلب شما وارد می کند تا به خنک شدن بدن شما کمک کند.
سردرد: ممکن است سر شما تیر بکشد یا سردرد شدید و تپشی در یک یا هر دو سمت سر داشته باشید.
هنگام گرمازدگی چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فکر می کنید فردی ممکن است گرمازدگی را تجربه کند، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. در زمان انتظار برای درمان اضطراری، برای خنک کردن فردی که بیش از حد گرم شده است، اقدامات فوری انجام دهید.
فرد را در سایه یا داخل خانه ببرید.
لباس های اضافی را درآورید.
با هر وسیله ای که در دسترس است، فرد را خنک کنید – داخل یک وان آب خنک یا دوش خنک قرار دهید، با شلنگ باغبانی، اسفنج با آب خنک اسپری کنید، در حالی که با آب خنک مه می شود، بادبزن بزنید، یا کیسه های یخ یا حوله های سرد و مرطوب را روی سر، گردن، زیر بغل و کشاله ران فرد قرار دهید..
علت و درمان گرمازدگی کودکان
گرمازدگی می تواند در نتیجه موارد زیر رخ دهد:
- قرار گرفتن در معرض یک محیط گرم: قرار گرفتن در یک محیط گرم منجر به افزایش دمای مرکزی بدن می شود. این نوع گرمازدگی معمولاً پس از قرار گرفتن در هوای گرم و مرطوب، به ویژه برای دوره های طولانی، رخ می دهد. اغلب در افراد مسن و در افراد مبتلا به بیماری مزمن رخ می دهد.
- فعالیت شدید: گرمازدگی ناشی از افزایش دمای مرکزی بدن ناشی از فعالیت بدنی شدید در هوای گرم است. هر فردی که در هوای گرم ورزش می کند یا کار می کند، ممکن است دچار گرمازدگی ناشی از فعالیت شود، اما اگر به دمای بالا عادت نداشته باشید، به احتمال زیاد رخ می دهد.
در هر یک از انواع گرمازدگی، شرایط شما می تواند با موارد زیر ترکیب شود:
- پوشیدن لباس اضافی که از تبخیر عرق به راحتی جلوگیری می کند و بدن شما را خنک می کند
- نوشیدن الکل، که می تواند بر توانایی بدن برای تنظیم دمای بدن شما تأثیر بگذارد
- کم آبی بدن با ننوشیدن آب کافی برای جبران مایعات از دست رفته در اثر تعریق
عوارض گرمازدگی
گرمازدگی بسته به مدت زمان بالا بودن دمای بدن می تواند منجر به عوارض متعددی شود. عوارض شدید عبارتند از:
آسیب اندام های حیاتی بدون واکنش سریع به کاهش دمای بدن: گرمازدگی میتواند باعث تورم مغز یا سایر اندامهای حیاتی شود و احتمالاً منجر به آسیب دائمی شود.
مرگ: بدون درمان سریع و کافی، گرمازدگی می تواند کشنده باشد.
جلوگیری از گرمازدگی
گرمازدگی قابل پیش بینی و پیشگیری است. برای جلوگیری از گرمازدگی در هوای گرم این اقدامات را انجام دهید:
لباس های گشاد و سبک بپوشید: پوشیدن لباس های اضافی یا لباس های ضخیم به بدن شما اجازه خنک شدن مناسب نمی دهد.
در برابر آفتاب سوختگی محافظت کنید: آفتاب سوختگی بر توانایی بدن شما برای خنک کردن تأثیر می گذارد، بنابراین با یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی از خود در خارج از منزل محافظت کنید و از یک کرم ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل ۱۵ استفاده کنید. کرم ضد آفتاب را هر دو ساعت یکبار تجدید کنید
به مقدار زیاد مایعات بنوشید: هیدراته ماندن به بدن شما کمک می کند تا عرق کند و دمای بدن را در حالت طبیعی حفظ کند.
مراقبت های داروهایی را از یاد نبرید: اگر داروهایی مصرف می کنید که می توانند بر توانایی بدن شما برای هیدراته ماندن و دفع گرما تأثیر بگذارند، مراقب مشکلات مربوط به گرما باشید.
هرگز کسی را در ماشین پارک شده رها نکنید: این یک علت شایع مرگ و میر ناشی از گرما در کودکان است. وقتی در زیر نور خورشید پارک می کنید، دمای ماشین شما میتواند در عرض ۱۰ دقیقه ۲۰ درجه فارنهایت (بیش از ۱۱ درجه سانتیگراد) افزایش یابد.
رها کردن شخصی در ماشین پارک شده در هوای گرم یا گرم بی خطر نیست، حتی اگر شیشه ها ترک خورده یا ماشین در سایه باشد. وقتی ماشین شما پارک است، آن را قفل نگه دارید تا از ورود کودک به داخل جلوگیری شود.
خو گرفتن زمان صرف شده برای کار یا ورزش در گرما را محدود کنید تا زمانی که به آن عادت کنید: افرادی که به هوای گرم عادت ندارند، به ویژه در معرض بیماری های مرتبط با گرما هستند. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بدن شما با هوای گرم سازگار شود.
اگر در معرض خطر بیشتر هستید مراقب باشید: اگر دارو مصرف می کنید یا شرایطی دارید که خطر ابتلا به مشکلات مربوط به گرما را افزایش می دهد، از گرما اجتناب کنید و در صورت مشاهده علائم گرمازدگی سریع عمل کنید. اگر در یک رویداد ورزشی شدید یا فعالیت در هوای گرم شرکت می کنید، مطمئن شوید که خدمات پزشکی در مواقع اضطراری گرما در دسترس است.
گرمازدگی در کودکان
با فرا رسیدن تابستان کودکان دوست دارند هر دقیقه را در فضای باز و ترجیحاً در آب بگذرانند. اما گرمای خورشید برای کودک شما خطرناک است. اگر کودک مشکوک به گرمازدگی است، چه کاری می توانید انجام دهید ؟ ما در این مقاله تفاوت گرمازدگی و آفتاب زدگی را می گوییم و راه کار های درمان گرمازدگی کودکان را بیان می کنیم.
گرمازدگی در کودکان بیشتر از آن چیزی که بسیاری از والدین تصور می کنند؛ رخ می دهد. بازی بدون محافظت در برابر آفتاب، ایستادن در آفتاب یا نشستن در ماشین پارک شده سه موقعیت تقریباً روزمره تابستانی هستند. بدون محافظت مناسب، کودکان می توانند به سرعت دچار گرمازدگی شوند. این مقاله نشان میدهد که چگونه والدین میتوانند آن را تشخیص دهند، چگونه میتوانند به درستی کمک کنند و در حالت ایدهآل حتی از گرمای بیش از حد جلوگیری کنند.
علائم گرمازدگی در کودکان چیست؟
گرمازدگی در کودکان یک بیماری جدی است. کل تنظیم حرارت بدن از بین می رود. دمای بدن بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد با اختلالات عصبی مرکزی رخ می دهد. شما می توانید این را با علائم زیر تشخیص دهید:
پوست خشک، گرم و قرمز است، بعداً نیز رنگ پریده است.
کودک خواب آلود یا گیج به نظر می رسد.
نبض تندتر میزند. سرگیجه، حالت تهوع، سردرد یا استفراغ نیز ممکن است رخ دهد.
در موارد شدید، هذیان، توهم، تیرگی دید، هوشیاری پایین و تشنج نیز وجود دارد. گرمازدگی می تواند منجر به کما در نوزادان، کودکان و بزرگسالان شود.
گرمازدگی نیاز به درمان دارد. اگر مشکوک هستید که فرزندتان از گرمازدگی رنج می برد، حتما با اورژانس تماس بگیرید. اگر نسبت به درمان گزمازدگی کودکان اقدام نشود، منجر به تورم مغز و تجزیه عضلات می شود. در نتیجه نارسایی چند ارگانی رخ می دهد.
اگر کودک دچار گرمازدگی شد چه باید کرد؟
مانند تمام بیماری های گرمایی، باید کودک را فورا به سایه ببرید. در صورت گرمازدگی، کمک های اولیه زیر مناسب است:
کل بدن را با حوله های مرطوب بپوشانید (اما نه مستقیما روی پوست). مطمئن شوید که آهسته پیش بروید، از اندامها شروع کنید و تا قلب ادامه دهید. هرگز کودک را زیر دوش مستقیم آب سرد نگذارید!
در صورت امکان، سعی کنید “تب” را اندازه گیری کنید، اما از داروهای کاهش دهنده تب خودداری کنید.
نوزاد یا کودک فقط در صورتی باید مایعات بنوشد که هوشیار باشد و حالت تهوع نداشته باشد.
اگر کودک بیهوش است، آن را در وضعیت ثابتی قرار دهید.
گرمازدگی، آفتاب زدگی یا خستگی گرمازدگی
تفاوت آفتاب زدگی و خستگی ناشی از گرمازدگی چیست؟ برخلاف گرمازدگی، آفتابزدگی در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید مستقیماً روی سر ایجاد میشود. منجر به ایجاد گرما و تحریک مننژها می شود.
کودکان دچار سردرد، سفتی گردن، حالت تهوع و احساس گرما در سر می شوند. استفراغ، سرگیجه و بیقراری نیز ممکن است رخ دهد. نوزادان با صدای بلند گریه می کنند و نمی خواهند چیزی بنوشند. علاوه بر این، علائم ذکر شده در بالا نیز وجود دارد.
خستگی ناشی از گرمازدگی عبارت است از گرم شدن بیش از حد بدن با “تب” بین ۳۷ تا ۴۰ درجه سانتی گراد. علت آن گرم شدن بیش از حد با کم آبی همزمان است. علامت آن احساس گرما است که خود را به صورت تب نشان می دهد. علاوه بر این، مشابه گرمازدگی، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ وجود دارد.
ضعف عمومی، نبض سریع و فشار خون پایین ممکن است رخ دهد. نوزادان بدن شل و شلخته دارند، بد نوشیدنی می نوشند و خسته هستند. سر و پوست زرشکی هم دارند که گرم و سرد و عرق کرده است. این علامت با گرمازدگی نیز متفاوت است.
آفتاب زدگی، خستگی، گرمازدگی ؛ سه پدیده خطرناک تابستان
کودکان در برابر گرمای تابستان مصون نیستند. بازی در فضای باز می تواند سه پیامد خطرناک داشته باشد:
زمانی که مننژها به دلیل گرم شدن بیش از حد گردن و سر بیش از حد تحریک می شوند، صحبت از آفتاب زدگی وجود دارد. آفتابزدگی اغلب تنها چند ساعت پس از قرار گرفتن در زیر نور خورشید آشکار میشود – با سر داغ و قرمز و سردرد شدید. در حالی که کودکان نوپا به دلیل درد سرشان را می گیرند، نوزادانی که دچار سکته آفتاب می شوند به شدت گریه می کنند. صدای زنگ در گوش و حالت تهوع نیز از علائم شناخته شده سکته خورشیدی است. مشکلات گردش خون یا بی هوشی نیز از علائم احتمالی هستند.
کمک های اولیه برای گرمازدگی در کودکان
به محض اینکه کودک پس از قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید شروع به تغییر کرد، مهم است که فوراً این اقدامات کمک های اولیه را برای جلوگیری از بدتر شدن آن آغاز کنید.
کودک باید فوراً از نور خورشید دور شود. در حالت ایده آل، می تواند در سایه طبیعی درختان بازسازی شود. قرار گرفتن در زیر سایبان، که در زیر هوای گرم تابستان راکد می شود، علائم را تشدید می کند.
دراز کشیدن ممکن است چیزی باشد که کودک می خواهد، اما والدین باید با آن مقابله کنند. در عوض، سر، گردن و بالاتنه باید بالا قرار گیرند. حوله سرد خنک روی گردن به خنک شدن بدن کمک می کند. اگر گردش خون در بدن بدتر شود، موقعیت شوک روشی قابل تصور برای اطمینان از گردش خون در مغز است.
اگر کودک هوشیار است و استفراغ نمی کند، نوشیدن جرعه های کوچک نوشیدنی ولرم ایده خوبی است. کلمات تسکین دهنده برای جلوگیری از وحشت کودک مهم هستند.
در صورت بروز توهم، از دست دادن هوشیاری، درد شدید یا اگر وضعیت کودک به سرعت رو به وخامت است، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.
چگونه می توان از گرمازدگی در کودک جلوگیری کرد؟
به خصوص در سال اول زندگی نباید کودک خود را در معرض آفتاب مستقیم قرار دهید. پوست هنوز آنقدر نازک است که خورشید فورا به آن نفوذ می کند. اما دقت کنید که نوزادان برای مدت کوتاه نیز در معرض نور خورشید قرار نگیرند. مخصوصا بین ساعات ۱۱ تا ۱۶
همچنین باید از فرزندان خود به ویژه در تابستان محافظت کنید. حتی با شاخص UV 3، کارشناسان محافظت در برابر آفتاب را توصیه می کنند. شما می توانید ببینید که شاخص UV شما در هر برنامه استاندارد آب و هوا چقدر بالا است. لباسهای UV و کلاه خورشیدی UV ابزار انتخابی در زیر نور مستقیم خورشید هستند.
نواحی بدون پوشش پوست باید همیشه با SPF بالا کرم شوند. در غیر این صورت، قانون این است که به مقدار کافی مایعات بنوشید. فقط نوزادان شیرده معمولا نیازی به مصرف مایعات اضافی ندارند.
چرا نور خورشید برای کودکان خطرناک است؟
اینکه چرا نور خورشید به سرعت به یک خطر تبدیل می شود، به ویژه برای نوزادان و کودکان کوچک، به رشد آنها مربوط می شود. در سال های اول زندگی، استخوان های جمجمه نازک و موها کمیاب و از محافظت طبیعی کمی برخوردار است.
علاوه بر این، این واقعیت است که نوزادان و کودکان فقط به تدریج توانایی عرق کردن را پیدا می کنند و با آن متولد نمی شوند. در نتیجه این رشد آهسته، تنظیم تعادل گرما و مایعات برای نوزادان و کودکان دشوارتر است و می تواند برای کودکان خطرآفرین باشد، به خصوص در دمای گرم تابستان.
بنابراین خطر گرمازدگی در کودکان به طور قابل توجهی بیشتر از بزرگسالان است. گرمازدگی در کودکان نیز می تواند به سرعت زندگی را تهدید کند. آسیب دائمی نیز قابل تصور است، زیرا گرمای بیش از حد می تواند باعث تورم مغز شود. ادم مغزی و آسیب مغزی می تواند عواقب خطرناک و طولانی مدت باشد. از دست دادن مایعات نیز حجم خون را کاهش می دهد و رگ ها باریک می شوند. به این ترتیب، بدن تضمین می کند که اندام های مهمی مانند کلیه ها و مغز همچنان تامین می شوند. از طرف دیگر، پاها و دست ها رنگ پریده و سرد می شوند
آفتاب سوختگی چقدر خطرناک است؟
خطر آفتاب سوختگی کم نیست زیرا باعث سوختگی پوست می شود. لکه های قرمز و داغ پوست که متورم و درد می کند، شایع ترین علامت آفتاب سوختگی است. هنگام لمس، پوست سوخته می سوزد و خارش می کند. در صورت ایجاد تاول باید با پزشک نیز مشورت شود. سپس سوختگی درجه دو وجود دارد. از سوی دیگر، جوشها، تاولها و ندولها نشاندهنده حساسیت به نور خورشید هستند.
درمان گرمازدگی چگونه ممکن است؟
- حمام آب سرد یا یخ موثرترین راه برای کاهش سریع دمای مرکزی بدن شما است. هر چه سریعتر غوطه ور شدن در آب سرد را انجام دهید، خطر مرگ و آسیب اندام کمتری خواهد داشت.
- از تکنیک های خنک کننده تبخیری استفاده کنید. اگر غوطه ور شدن در آب سرد در دسترس نباشد، کارکنان مراقبت های بهداشتی ممکن است سعی کنند دمای بدن شما را با استفاده از روش تبخیر کاهش دهند. در حالی که هوای گرم روی بدن شما تابیده می شود، آب خنک روی بدن شما می ریزد و باعث تبخیر آب و خنک شدن پوست شما می شود.
- بدن فرد را با یخ و پتوهای خنک کننده بسته بندی کنید. روش دیگر این است که فرد را در یک پتوی خنک کننده مخصوص بپیچید و روی کشاله ران، گردن، پشت و زیر بغل وی کمپرس یخ بمالند تا دمای بدن کاهش یابد.
- داروهایی مصرف کنید که لرزش را متوقف کند. اگر درمانهای کاهش دمای بدن شما را به لرز درآورد، ممکن است پزشک به شما یک شلکننده عضلانی مانند بنزودیازپین بدهد. لرز دمای بدن شما را افزایش می دهد و درمان را کم اثر می کند
پی نوشت:
این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دورهای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دورهای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506