مشکلات گوارشی در کودکان وقتی ادامه پیدا می‌کند، می‌توانند باعث نگرانی شوند. وقتی به مشکلات گوارشی فکر می‌کنیم تمایل به صحبت در مورد بزرگسالان است. اما برای اغلب کودکان نیز بسیاری از مشکلات گوارشی، به دلیل سیستم گوارشی گسترش نیافته یا رژیم‌های غذایی غیر غنی به وجود می‌آید. اکثر مردم رژیم غذایی یکسانی استفاده می‌کنند که فاقد محصولات تازه می‌باشد ولی دارای کربوهیدرات‌های تصفیه شده فراوان، غذاهای فرآوری شده و مواد افزودنی شیمیایی است. بیشتر کودکان همین عادتهای بد غذایی را از والدین خود یاد میگیرند که منجر به هضم ضعیف می‌شود.
بررسی ۶ نوع از مشکلات گوارشی در کودکان
در ادامه به ۶ نوع مشکل گوارشی در کودکان می‌پردازیم :
۱- مشکلات نوزادان
نوزادان شیرخواری که از طریق شیر مادر در معرض آلرژی غذایی قرار گرفته اند و یا نوزادانی که با تغذیه صرفا با شیر مادر ظهور بیماری آتوپیک از جمله درماتیت آتوپیک، کولیک، کولیت، یا اسهال نشان می‌دهند باید دچار بیماری مربوط به پروتئین رژیم غذایی مادر باشند.
رژیم غذایی مناسب ضد حساسیت برای مادران شیرده
استفاده مادران از یک رژیم غذایی مناسب و ضد حساسیت، میتواند باعث جلوگیری از کولیک در کودکان شود. حذف گروه‌های غذایی با ریسک بالا مانند شیر و تخم مرغ امکان دارد به تنهایی برای حل مشکل نوزاد کافی نباشد. زمانی که نوزاد راحت است، توصیه می‌شود مادر غذاهای کم خطر را دوباره استفاده کند و رژیم غذایی خود را گسترش دهد، و نوزاد خود را برای عود علائم تحت نظر داشته باشد.
۲- یبوست از جمله مشکلات گوارشی در کودکان
مشکلی بسیار شایع در کودکان یبوست است. کودکی یبوست دارد که کمتر از سه بار در هفته اجابت مزاج داشته باشد، دچار مشکل در اجابت مزاج باشد و یا مدفوع سفت، خشک و به صورت غیر طبیعی بزرگ باشد. یبوست معمولا نگران کننده نیست و با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و انجام ورزش به آسانی قابل جلوگیری است.
بررسی دلیل ایجاد یبوست
یبوست معمولا به خاطر یک رژیم غذایی است که به اندازه کافی حاوی آب و فیبر، که به حرکت مناسب روده کمک می‌کند، نباشد. کودکانی که مقدار زیادی غذاهای فراوری شده، پنیر، نان سفید و شیرینی و گوشت می‌خورند، امکان دارد اغلب دچار یبوست شوند. داشتن یک رژیم غذایی سالم با غذاهای با فیبر بالا مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات سبوس‌دار میتواند مدفوع را از سخت و خشک شدن حفظ کند.
۳- اسهال
بیرون روی یک مشکل بسیار شایع در کودکان است. اسهال حرکات شل، یا آبکی (BMS) روده است که از الگوی طبیعی یک کودک متفاوت باشد. گاهی وقتها بیرون روی حاوی خون یا مخاط است. شناسایی بیرون روی خفیف در کودکان امکان دارد مشکل باشد چون در کودکان سالم، تعداد و قوام اجابت مزاج از نظر سن و رژیم غذایی تفاوت دارد. به عنوان مثال، نوزادان شیرخوار که هنوز دریافت مواد غذایی جامد ندارند اغلب مدفوع شل و مکرر دارند که طبیعی به نظر می‌رسد. افزایش ناگهانی در تعداد و قوام ممکن است بیرون روی در نوزادان را نشان دهد. با این حال، داشتن مدفوع آبکی برای بیش از ۲۴ ساعت در کودکان هرگز طبیعی نیست.
تاثیر اسهال بر سلامتی کودک
کودکان مبتلا به بیرون روی امکان دارد اشتهای خود را از دست بدهند، استفراغ کنند، وزن از دست دهند، و یا تب داشته باشند. اگر بیرون روی شدید باشد و یا زمانی طولانی طول بکشد، بدن کودک دچار کم آبی می‌شود. نوزادان و کودکان خردسال می‌توانند با سرعت بیشتری گاهی اوقات در کمتر از ۱ روز دچار کم آبی شوند. کم آبی شدید میتواند منجر به تشنج، آسیب مغزی و مرگ در کودکان شود.
۴- بیماری سلیاک از جمله مشکلات گوارشی در کودکان
بیماری سلیاک وقتی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن کودک به یک نوع پروتئین به نام گلوتن واکنش نشان دهد. وقتی کودک مواد غذایی حاوی گلوتن می‌خورد، سیستم ایمنی بدن به تدریج به پوشش روده کوچک آسیب می‌رساند. هنگامی که روده کوچک آسیب ببیند، بدن به سختی جذب ویتامین، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی از غذاها را انجام می‌دهد. این مسئله میتواند سلامت کلی کودک و رشد او را تحت تاثیر قرار دهد. بیماری سلیاک قابل درمان نیست، اما میتواند با پیروی از یک رژیم غذایی فاقد گلوتن مهار شود. گلوتن در موارد زیر پیدا می‌شود :
- جو
- فارو
- املای
- سمولینا
- آینکورن
- گندم سیاه
- گندم دوروم
- برخی از داروها
- چسب تمبر (چسب)
۵- بیماری التهابی روده
بیماری التهابی روده (IBD) زمانی اتفاق می‌افتد که روده کوچک یا بزرگ ملتهب شود. هنگامی که روده‌ها التهاب دارد، متورم و دردناک می‌شود. این باعث علائمی مانند بیرون روی، نفخ، گرفتگی معده و گاهی وقتها، کم شدن وزن می‌شود. دو نوع IBD وجود دارد:
- بیماری کرون: بیماری کرون در کودکان میتواند روی هر بخشی از دستگاه گوارش تاثیر بگذارد. در این بیماری دیواره‌های قسمت آسیب دیده ضخیم می‌شود و یک سطح سنگ فرش مانند ایجاد می‌شود. بسته به جایی که بیماری کرون رخ می‌دهد، نشانه‌ها میتواند درد معده، استفراغ، از دست دادن اشتها، اسهال خونی، رشد ضعیف و زخم‌‌های دهان باشد.
- کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی): کولیت اولسراتیو مشابه بیماری کرون است، اما تنها کولون (روده بزرگ) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هنگامی که یک کودک دارای کولیت اولسراتیو است، پوشش روده شان دچار زخم و یا پارگی می‌شود. این مسئله میتواند به درد معده، اسهال خونی، خونریزی پارگی‌های اطراف مقعد، کاهش وزن و کاهش اشتها منجر شود.
۶- سندرم روده تحریک پذیر از جمله مشکلات گوارشی در کودکان
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک بیماری مزمن (طولانی مدت) است که روده کوچک و بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در سندرم روده تحریک پذیر، مواد غذایی بسیار کند، بیش از حد سریع و یا غیر قابل پیش بینی در روده بزرگ حرکت می‌کند. در نتیجه، روده بزرگ نمی‌تواند مقادیر مناسب آب از مواد غذایی را جذب کند. این میتواند به اسهال یا یبوست در کودکان منجر شود. سندرم روده تحریک پذیر گذرا و برای هر کودک متفاوت است.
تفاوت سندروم روده تحریک پذیر با IBD
مشخص نیست که چه چیزی باعث سندرم روده تحریک پذیر می‌شود. بعضی افراد سندرم روده تحریک‌پذیر را با بیماری التهابی روده اشتباه میگیرند. در واقع، نشانه‌های آنها در ابتدا مشابه به نظر می‌رسد. با این حال، مهم است تفاوت بین IBD و سندرم روده تحریک پذیر را برای تشخیص و درمان درست هر بیماری بدانید.
درمان سندروم روده تحریک پذیر
با ۲ روش زیر می‌توانید به درمان سندروم روده تحریک پذیر کمک کنید :
- تغییر سبک زندگی برای کاهش استرس
- تغییرات رژیم غذایی برای محدود کردن غذاهایی که میتواند شعله ور شدن بیماری را آغاز کند.
علائمی که در زمان دل درد جدی کودک بروز می‌کند
بعضی از علائمی که نشان می‌دهد امکان دارد دل درد کودک جدی باشد شامل موارد زیر می‌باشد :
- کاهش وزن
- تب
- استفراغ قابل توجه
- بیرون روی شدید
- خون در مدفوع
- درد در سمت راست بالا یا پایین شکم
پی نوشت:
این اطلاعات عمومی خلاصه محدودی از اطلاعات تشخیص، درمان و/یا دارو است. این به معنای جامع نیست و باید به عنوان ابزاری برای کمک به کاربر در درک و/یا ارزیابی گزینه های تشخیصی و درمانی بالقوه استفاده شود. این شامل تمام اطلاعات در مورد شرایط، درمان ها، داروها، عوارض جانبی، یا خطراتی که ممکن است برای یک بیمار خاص اعمال شود، نمی شود. آنچه مد نظر و مطلوب است،آن است که توصیه پزشکی یا جایگزینی برای توصیه های پزشکی، تشخیص یا درمان باید بر اساس معاینه پزشک و ارزیابی شرایط خاص و منحصر به فرد بیمار باشد. بیماران باید برای اطلاعات کامل در مورد سلامتی، سؤالات پزشکی و گزینه های درمانی، از جمله خطرات یا مزایای استفاده از داروها، با پزشک صحبت کنند. این اطلاعات هیچ درمان یا دارویی را به عنوان ایمن، موثر یا تایید شده برای درمان یک بیمار خاص تایید نمی کند. اینجانب دکتر مهدی افشاری هرگونه ضمانت یا مسئولیت مربوط به این اطلاعات یا استفاده از آن را از خود سلب می کنم.
دکتر مهدی افشاری متخصص اطفال، کودکان و نوجوانان_ دارای بورد تخصصی
از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب عبارتند از: معاینات دوره‌ای کودکان، پایش دوره ای رشد فیزیکی و تکامل کودکان، درمان انواع بیماری های عفونی،گوارشی و تنفسی در کودکان و نوجوانان_ مشاوره تغذیه، آموزش و مراقبت های دوره ای نوزادان نارس، پایش و درمان کلیه مشکلات دوره ای نوزادی، ارزیابی دوره‌ای توانایی های ذهنی و جسمی کودکان
خدمات ویژه ارائه شده توسط دکتر مهدی افشاری: انجام ختنه تخصصی در مطب، ویزیت در منزل و مشاوره آنلاین
آدرس مطب: تهران، مهرآباد جنوبی، دانشگاه هوایی جنوبی، تفرش شرقی، پلاک 193_ واحد همکف
شماره تماس:021-66602506
